Қазақстандағы жоғары білім беруді трансформациялау
Балауса Жақсыбай
Өткен жылдан бастап Қазақстанда негізгі бағыттарды қамтитын жоғары білім мен ғылымды дамыту тұжырымдамасы іске асырылуда: жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді дамыту, өмір бойы оқыту және ғылымды дамыту. Бұл тұжырымдаманың негізгі мақсаттарына жоғары білім беру сапасын арттыру, ғылымның нәтижелілігін қамтамасыз ету, кадрлармен қамтамасыз етуді жақсарту және цифрлық құзыреттілікті дамыту кіреді, деп хабарлайды KazFace.kz.
ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы аясында жетекші шетелдік жоғары оқу орындарының филиалдарын ашу маңызды аспект болып табылады. Бұл шетелдік филиалдардың бір аймақта шоғырлануын болдырмауға және аймақтық университеттерге басымдық беруге баса назар аудара отырып, халықаралық ынтымақтастықты кеңейтуге көмектесуі керек. Бұл Қазақстандағы жоғары білімді интернационалдандыруға мүмкіндік береді және еліміздің барлық негізгі әріптестерін қамтиды.
Қазіргі уақытта Қазақстанда Түркия, Қытай, Оңтүстік Корея және Өзбекстан университеттерінің филиалдарын ашу жоспарымен АҚШ, Ұлыбритания, Германия және Ресейдің жоғары оқу орындарының филиалдары жұмыс істейді. Ел экономикасының қажеттіліктерін қанағаттандыруға басты назар аударылады, филиалдардың оқу бағдарламаларының 95% - ы техникалық бағытқа ие. Басым міндеттердің бірі академиялық және ғылыми ұтқырлықты ынталандыру болып табылады: өткен жылы 74 ЖОО ұтқырлық бағдарламаларын іске асырды, 2000-нан астам студент халықаралық тәжірибе алды, ал 328 жас ғалым жетекші шетелдік зерттеу орталықтарында тағылымдамадан өтті.
Цифрлық технологияларды енгізу шеңберінде цифрлық университеттер моделі және Coursera және Huawei сияқты компаниялармен серіктестік сияқты жобалар жұмыс істейді. Пилоттық жоба екі университетте іске қосылды: Қ.Сәтбаев атындағы ҚазҰТЗУ және Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ. Студенттерді it-бағыттарға тарту үшін Amazon-мен меморандумға қол қойылды.
Жасанды интеллект саласында 17 ЖОО "қолданбалы жасанды интеллект" және "медицинадағы жасанды интеллект"сияқты 15 білім беру бағдарламасын әзірледі. Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің базасында Сеул техникалық университетімен бірлесіп АИ және информатика жоғары мектебін ашу маңызды қадам болды. 2024 жылы 15 қазақстандық жоо-да Google-дан жасанды интеллект бойынша курстар енгізіледі.
Бұдан басқа, Қ.Сәтбаев атындағы ҚазҰТЗУ-дың 2022-2026 жылдарға арналған даму бағдарламасы әзірленуде, ол жаңа технологиялардың ғылыми-зерттеу хабын құруды көздейді. Зерттеу университеттерінің саны артты: 2022 жылдан бастап 5 ЖОО-ға зерттеу университеті мәртебесі берілді.