Мәдени айнасы

Қазақстан әдебиетін аударудың және ілгерілетудің маңыздылығы

Қазақстан әдебиетін аударудың және ілгерілетудің маңыздылығы

Қазақстан әдебиеті ұлттық мәдениеттің маңызды элементі болып табылады және оның аудармасы мен халықаралық нарықтарға таралуы елдің мәдени мұрасын сақтау мен ілгерілетуде шешуші рөл атқарады. "KazFace.kz" ақпараттық порталының тілшісі қазақстандық жазушылардың ұлттық әдебиетті елден тыс аударудың және таратудың маңыздылығы туралы пікірлерін жинады.

Олардың пікірлерінде мәдени мұраны сақтаудың және әдебиет арқылы бірегей қазақстандық дүниетанымды берудің маңыздылығы атап өтілді.

АҚШ-та тұратын қазақстандық кәсіпкер және жазушы Данияр Сугралинов Қазақстан әдебиетін аудару мен таратудың мәдениет үшін де, авторлар үшін де зор маңызы бар екенін атап өтті.

Біздің әдебиетіміз әлемді қазақстандық дүниетаным мен дәстүрлермен таныстыратын бірегей көпір ретінде қызмет етеді, — деп атап өтті Сугралинов.

Оның пікірінше, аудармалар арқылы қазақстандық авторлар халықаралық тануға және жаңа оқырман аудиторияларына қол жеткізуге мүмкіндік алады, бұл Қазақстандағы әдеби сахнаның дамуын ынталандырады.

Жас жазушылар үшін бұл шынайы әлеуметтік лифт, бұл биіктерден көрінуге және табысты мансап құруға мүмкіндік береді, - деп қосты ол.

Сонымен қатар, Сугралинов қазақстандық авторларды халықаралық платформаларда аудару және ілгерілету бойынша жұмыс олардың мансаптарының дамуына ықпал етіп қана қоймай, әлемдік мәдениетті байытатынын атап өтті.

"Мен бұл процеске белсенді қатысамын, қазақстандық авторлардың кітаптарын оқи отырып, өз оқырмандарыма пікірлер мен Alma Review үшін ағылшын тілінде ойдарымды жазамын, бұл олардың шығармашылығына назар аударуға көмектеседі, - деп атап өтті жазушы Сугралинов.

Жазушы Елена Сенина әдебиет кез-келген өнер түрі сияқты мәдени кодты, менталитетті, дүниетанымды және ұлттың адамгершілік идеясын қамтиды деп санайды.

Бұл мүлдем басқа нәрсеге бағытталған жанрларда да бар: мысалы, қорқынышты немесе ғылыми фантастикада. Дегенмен, оларға автордың мәдени ДНҚ-сы қосылады, - деп атап өтті Елена Сенина.

Оның пікірінше, ұзақ уақыт бойы қазақстандықтар туралы түсінік бақылаушылардың субъективті пікірінен қалыптасты.

Бұл ежелгі орыс шежірелері, Ресей Алтын Ордаға құрмет көрсеткен кезде және шежіреші авторлардың әсерлерін әділ деп санауға болмайды; бұл XVIII – XX ғасырдың басындағы саяхатшылардың бақылаулары мен жазбалары. Қазақстан әдебиеті-мұны істеудің ең жақсы тәсілдерінің бірі. Сондықтан оның дамуы өте маңызды. Оның ішінде аудармалар. Енді біз өзіміз туралы айтамыз және өз есебімізге өзіміз шағылысамыз, — дейді жазушы.

Жазушы Яна Евстигнеева Қазақстандық әдебиетті аудару және тарату біздің елімізге және оның мәдениетіне назар аудару үшін маңызды екеніне сенімді.

Біздің еліміздің қонақтары Қазақстан туралы және біздің жасаушыларымыз туралы көбірек білгісі келуі мүмкін, ал қазақстандық әдебиеттің аудармалары оларға жақсы көмектеседі, — деп есептейді Евстигнеева.

Оның пікірінше, басқа тілдерде жазылған кітаптарды қазақ тіліне аудару да қажет.

Бұл аудиторияны кеңейтеді және оның әдеби мұрасына әртүрлілік пен тереңдік қосу арқылы мемлекеттік тілдің дамуына ықпал етеді, — дейді жазушы.

Қазақстан әдебиетінің аудармасы мен таралуы ұлттық мәдениеттің сақталуы мен дамуына ғана емес, мәдени байланыстарды нығайтуға, Қазақстанды әлемде түсінуге және жас авторларды қолдауға ықпал етеді. Бұл процестер әртүрлі мәдениеттер мен дәстүрлер арасында көпірлер құру арқылы оқырмандардың көкжиегін елден тыс кеңейтуге көмектеседі. 

Сонымен қатар, олар қазақстандық әдебиет пен өнерге деген қызығушылықты ынталандырады, мәдениетаралық диалог пен идеялар алмасуға ықпал етеді, бұл жаһандық мәдени әртүрлілік пен өзара түсіністік үшін маңызды. Сондай-ақ, бұл халықаралық сыншылар мен оқырмандардың назарын қазақстандық авторлардың жетістіктеріне аудара отырып, Қазақстанның мәдени бай және көп қырлы ел ретіндегі имиджін нығайтуға көмектеседі.